Biznes zakłada się po to, żeby na nim zarabiać, ale równocześnie chodzi o to, żeby robić to w taki sposób, aby nie wpływać negatywnie na otoczenie. Tak jak zmieniają się biznesy, tak samo zmieniają się też konsumenci. Patrząc w dłuższej perspektywie, klienci dzisiaj oczekują od firm czegoś innego niż dawniej – mówi Ewa Deperas-Jarczewska, dyrektorka Zespołu Corporate Sustainability w banku Credit Agricole.
Credit Agricole, to jedna z dziesięciu największych instytucji finansowych na świecie
Credit Agricole Bank Polska jest częścią grupy kapitałowej Credit Agricole, działającej w wielu krajach na całym świecie. Jakie wyzwania związane z wdrażaniem strategii zrównoważonego rozwoju i ESG pojawiają się w tak rozbudowanej, międzynarodowej strukturze?
Rzeczywiście Credit Agricole to jedna z dziesięciu największych instytucji finansowych na świecie, która działa na czterech kontynentach i jest obecna w 45 krajach. Funkcjonowanie w takiej skali powoduje, że trzeba się mierzyć z wyzwaniami różnego charakteru: środowiskowymi, kulturowymi, społecznymi. Za koordynację odpowiada nasza centrala, która znajduje się w Paryżu.
Natomiast w Polsce koncentrujemy się na tym, jak wdrażać różne rozwiązania w taki sposób, aby były one dostosowane do naszej rzeczywistości. Instytucje finansowe, takie jak banki, mają kluczowe znaczenie przede wszystkim dla transformacji energetycznej i gospodarczej kraju. Banki pełnią bardzo istotną funkcję w finansowaniu gospodarki i mogą wpływać na to, w jakim kierunku idzie ta transformacja i w jakim tempie się odbywa.
Możemy na przykład oferować produkty zielone lub zrównoważone, które finansują inwestycje klientów związane np. z termomodernizacją lub odnawialnymi źródłami energii. Takie produkty mamy dla klientów indywidualnych, biznesowych, ale też dla rolników. Możemy też proponować produkty, które wspierają firmy realizujące wyznaczone cele związane ze zrównoważonym rozwojem. Przykładem są kredyty SLL – firma musi postawić sobie konkretne cele ESG, aby uzyskać preferencyjne warunki. W ten sposób, oferując finansowy bodziec, mobilizujemy klientów do podejmowania działań prośrodowiskowych np. do redukcji emisji CO2.
Wasze działanie polega zatem przede wszystkim na wspieraniu innych podmiotów w taki sposób, aby działały one w zgodzie z założeniami ESG. W takiej sytuacji trzeba być oczywiście wiarygodnym i samemu również realizować te strategie. Rozumiem, że Credit Agricole aktywnie działa na tym polu i podejmuje wewnętrzne działania?
Zdecydowanie tak. Musimy tu wyraźnie zaznaczyć, że ESG to nie tylko ochrona środowiska, ale również odpowiedzialność społeczna i przejrzystość w zarządzaniu. Obecnie jednak najczęściej skupiamy się wszyscy na tym pierwszym członie skrótu, czyli – environmental. Czynniki środowiskowe mają najistotniejsze znaczenie, bo funkcjonujemy niemalże na krawędzi katastrofy klimatycznej. Wszystkie biznesy, wszyscy konsumenci, właściwie wszyscy ludzie, którzy żyją na Ziemi i podejmują jakąkolwiek aktywność, muszą zdawać sobie sprawę, że to jest nasz wspólny problem. Wszyscy przyczyniamy się do zmian klimatu i tylko my możemy ten problem rozwiązać.
Wychodząc z tego założenia, staramy się – zarówno jako pracownicy banku, jak i sama firma – ograniczać własny wpływ na środowisko. Nasze wewnętrzne działania zaczęliśmy zatem od pomiaru śladu węglowego w 2020 r. Wiedza o naszym śladzie węglowym była pierwszym krokiem do jego redukcji. Podejmujemy działania mające na celu ograniczenie emisji, a jednocześnie stawiamy wymagania w tym zakresie naszym dostawcom – , czyli w pewnym sensie mobilizujemy do pozytywnej zmiany inne firmy..
Redukcja śladu węglowego
Wspominała Pani o redukowaniu śladu węglowego, to jest teraz temat bardzo szeroko dyskutowany w całym sektorze biznesu. Jakie efekty udało się osiągnąć Credit Agricole na tym polu?
Sukcesywnie zmniejszamy nasz ślad węglowy i obecnie emitujemy prawie 70 proc. mniej CO2e niż cztery lata temu. Do głównych inicjatyw, które w 2024 r. przyczyniły się do obniżenia śladu węglowego należało korzystanie z energooszczędnego biurowca klasy A z certyfikatem LEED Platinum i przejście na energię odnawialną we wrocławskiej siedzibie banku. Poza tym kontynuowaliśmy pracę w formule hybrydowej oraz podpisaliśmy aneks do umowy z dostawcą energii, dzięki czemu 95 proc. placówek banku zasila certyfikowana energia pochodząca z OZE. Jednocześnie nieustannie dbamy o podnoszenie efektywności energetycznej naszych placówek i poszerzamy naszą flotę o samochody niskoemisyjne.
Warto dodać, że w przypadku sektora bankowego największy udział w całkowitych emisjach mają emisje z portfela kredytowego. Z tego też powodu kluczowe znaczenie dla dekarbonizacji całego sektora, w tym również naszego banku, będzie miał proces dekarbonizacji naszych klientów, co przełoży się na redukcję finansowanych przez bank emisji. Chcemy aktywnie uczestniczyć w transformacji naszych klientów i wspierać ich działania w kierunku dążenia do neutralności klimatycznej. Dlatego już teraz oferujemy im produkty zielone i zrównoważone na preferencyjnych warunkach. Na przykład pod koniec 2024 r. podpisaliśmy umowę z Korporacją Ubezpieczeń Kredytów Eksportowych (KUKE). Na jej podstawie, kredyty inwestycyjne przeznaczone na cele związane z transformacją energetyczną mogą zostać zabezpieczone gwarancjami wystawianymi przez KUKE w ramach programu finansowania zielonej transformacji. Dzięki temu, polskie firmy będą miały łatwiejszy dostęp do środków, które przyczynią się do łagodzenia zmian klimatu. Ponadto w listopadzie wdrożyliśmy do naszej oferty „Kredyt gotówkowy na zielone cele”, dzięki któremu klienci indywidualni mogą sfinansować inwestycje związane np. z modernizacją nieruchomości czy zakupem samochodu elektrycznego. Wspieramy też klientów w dekarbonizacji poprzez edukację oraz oferowanie różnych narzędzi np. kalkulator śladu węglowego. Wdrożyliśmy go w maju dla klientów indywidualnych we współpracy ze start-upem TerGo.
Rozmawiamy cały czas o środowisku, bo jak słusznie Pani zauważyła, ten element skrótu ESG jest obecnie najczęściej poruszany. ESG obejmuje jednak również kwestie społeczne i zarządcze. Jakie działania w tych obszarach podejmuje Credit Agricole?
Oczywiście podchodzimy do ESG kompleksowo. Przede wszystkim dbamy o dobrostan naszych pracowników i o dobre relacje z naszymi klientami. Dobrostanowi sprzyja budowanie włączającej i otwartej na różnorodność kultury organizacyjnej, w której każdy dobrze się czuje, niezależnie od tego, w jakim jest wieku, jakiej jest płci, jakiego wyznania, narodowości i jakim językiem mówi.
Mogłoby się wydawać, że Polska jest społeczeństwem homogenicznym, że nie ma tu takich różnic, jak na przykład we Francji czy Niemczech. Coraz częściej jednak uzmysławiamy sobie, że jest między nami wiele różnic nawet w obrębie jednej narodowości.
Inne potrzeby mają przecież osoby żyjące samotnie, inne rodzice z dziećmi i już choćby te różnice między nimi trzeba uwzględniać w kulturze organizacyjnej firmy. Nie chodzi o to, żeby wyrównywać wszystkich do jednego poziomu, trzeba być elastycznym. Ta elastyczność polega na tym, że dajemy szansę pracy wszystkim ludziom na takich zasadach, jakie im najbardziej odpowiadają – oczywiście w pewnych granicach organizacyjnych. Uwzględnianie potrzeb pracowników polega też na elastycznym podejściu pracodawcy do potrzeb tych ludzi i dawaniu im poczucia pewnej sprawczości w pracy.
Z kolei w relacjach z klientami stawiamy przede wszystkim na dostępność i odpowiedzialność. Musimy wsłuchiwać się w ich potrzeby i dostarczać im najlepsze rozwiązania. Równocześnie musimy być też wyczuleni na takie problemy związane z przekredytowaniem.
Rolą banków jest m.in. identyfikowanie takich zagrożeń i przeciwdziałanie im. Chodzi na przykład o rozmowę z klientem i uświadomienie mu zagrożenia, które może wystąpić. Jest to działanie nastawione na budowanie zaufania i relacji. Jednym słowem, nie jesteśmy bankiem skupionym na tym, żeby osiągać zysk wszelkim kosztem. Na tym polega odpowiedzialna sprzedaż i odpowiedzialny marketing.
Jednym słowem, nowoczesna firma nie jest już organizmem nastawionym tylko na zysk, ale zorientowanym również na inne wartości…
Oczywiście. Co ciekawe, cała filozofia odpowiedzialnego podejścia do prowadzenia biznesu sięga końca XIX wieku. Kto by się spodziewał, że w czasach tego najbardziej drapieżnego kapitalizmu pojawi się taka koncepcja, a jednak już wtedy ludzie zauważyli, że wyzysk nie prowadzi do niczego dobrego.
Rzecz jasna biznes zakłada się po to, żeby na nim zarabiać, ale równocześnie chodzi o to, żeby robić to w taki sposób, aby nie wpływać negatywnie na otoczenie.
Ta idea przez cały czas ewoluowała i dojrzewała. Dzisiaj rozumiemy ją inaczej niż 100 lat temu, czy nawet 30 lat temu, gdy w Polsce dominował dziki kapitalizm.
Oczywiście, tak jak zmieniają się biznesy, tak samo zmieniają się też ich odbiorcy, konsumenci. Patrząc w dłuższej perspektywie, faktycznie klienci dzisiaj oczekują od firm czegoś innego niż dawniej. Coraz więcej klientów nie chce kupować produktów od firmy, która nie szanuje środowiska albo nie szanuje swoich pracowników, zatrudnia ludzi na czarno lub zatrudnia dzieci, łamiąc prawa człowieka. Dziś w Europie mamy zupełnie inne standardy. Tak zmieniła się ta nasza kultura i możemy być z tej zmiany dumni.rendy ESG
Trendy ESG
Mamy styczeń 2025 roku. Czy widać już na horyzoncie pewne trendy ESG, które będą zyskiwać na znaczeniu w sektorze bankowym? Czy to będzie rok wielkich zmian?
Nie sądzę, żeby czekały nas jakieś przełomowe zmiany. ESG już teraz pojawia się na każdej konferencji branżowej. To jest temat, którym żyje cały biznes.
Mam jednak wrażenie, że wciąż nie wszyscy dobrze rozumiemy, czym jest zrównoważony rozwój i jak go przekładać na działania operacyjne firm czy biznesów. Dopiero się tego uczymy, próbujemy to zrozumieć. Jest oczywiście całe mnóstwo szkoleń i wykładów na ten temat. Jest cały rynek usług doradczych związanych z raportowaniem i budowaniem strategii ESG, ale ciągle myślę, że jesteśmy na początku tej drogi.
Banki są w awangardzie tych zmian, o czym świadczy najbardziej prestiżowy ranking ESG – odpowiedzialne zarządzanie. W czołówce tego rankingu są same banki i instytucje finansowe. Firmy z innych branż zajmują dalsze miejsca.
To pokazuje, że banki najlepiej rozumieją istotę tej zmiany i najszybciej ją wdrażają, ale też wpływają na inne biznesy. Od tego, jak szybko banki się do tych zmian dostosują, zależy też, jak szybko inne firmy będą się dostosowywały. Nam najłatwiej jest zmienić model biznesowy i przestawić się na finansowanie w zrównoważony sposób.
W 2026 roku kolejna grupa firm zostanie objęta obowiązkiem raportowania ESG za 2025. Teraz będą to średnie firmy. To na pewno jest pewna zmiana, ale czy rewolucyjna? Tak bym tego nie nazwała. Na pewno będzie to pomagało w budowaniu świadomości dotyczącej ESG i podejścia do prowadzenia biznesu.
Z naszej rozmowy wynika, że sektor bankowy jest doskonale przygotowany na kolejne lata w kontekście ESG. Nie ma powodów do obaw, że jakieś regulacje zmienią ten stan rzeczy?
Nie obawiamy się samych regulacji. Obawiamy się raczej ilości regulacji, którym podlegają banki. Mogę się jednak podzielić informacją, że zespół naszego banku wygrał niedawno globalny konkurs organizowany przez firmę NTT Data. To jest konkurs polegający na tym, że zgłasza się pomysły na wykorzystanie sztucznej inteligencji do wspierania biznesu.
Nasz zespół zgłosił narzędzie oparte na sztucznej inteligencji, które pomoże śledzić wszystkie regulacje i nowe przepisy prawne, aby bank, a szerzej być może także inne biznesy, był w stanie śledzić te zmiany i dostosowywać się do nich. Dzisiaj tych regulacji jest już tak dużo, że zwykła ludzka ekspertyza nie wystarcza. Ludzie przeglądający różne źródła, gdzie publikowane są akty prawne, nie są już w stanie nadążać za śledzeniem i zrozumieniem tych wszystkich przepisów.
Chcemy zatem zaprząc do tego właśnie sztuczną inteligencję. Dostaliśmy nagrodę w postaci grantu finansowego na wdrożenie tego pomysłu i wkrótce będziemy mieli narzędzie, które bardzo usprawni ten proces.
Rozmawiała Agata Kraczek
