Chcesz, aby Twoje dziecko umiało zarządzać własnymi pieniędzmi w przyszłości? Nie wiesz jednak, na czym polega nauka oszczędzania pieniędzy u dzieci? Mamy dla Ciebie kilka prostych wskazówek, które możesz wprowadzić w domu od zaraz. Dzięki nim nie tylko wytłumaczysz dziecku, skąd się biorą pieniądze, ale też pokażesz mu, czym jest odpowiedzialność finansowa.

Z tekstu dowiesz się:

• jak wytłumaczyć dziecku, co to jest pieniądz,
• jak wyjaśnić, skąd się biorą pieniądze,
• jak nauczyć dziecko oszczędzania,
• jak wyjaśnić, na czym polega wartość pieniądza,
• dlaczego warto planować budżet domowy razem z dzieckiem.

Nauka oszczędzania to ważny aspekt dorastania. Im wcześniej wyrobisz w dziecku nawyk rozsądnego gospodarowania pieniędzmi, tym łatwiej będzie mu rozpocząć dorosłe życie na własny rachunek. Nauka oszczędzania nie musi być trudna ani dla dziecka, ani dla Ciebie.

Wytłumacz dziecku, co to jest pieniądz, i jakie są jego funkcje

Naukę oszczędzania możesz rozpocząć bardzo wcześnie – gdy Twoje dziecko chodzi do przedszkola. Cztero- czy pięciolatek może jeszcze nie rozumieć, jak oszczędzać, jednak z pewnością możesz powoli zapoznawać go z samą definicją pieniądza i tego, jakie funkcje pełni on w naszym codziennym życiu.

Jak to robić? Przede wszystkim postaraj się w prosty sposób wyjaśnić, co to jest pieniądz. Zamiast posługiwać się niezbyt jasnymi dla dziecka wyrażeniami typu „środek płatniczy” czy „towar”, korzystaj z przykładów. W ten sposób wyjaśnisz nie tylko, co to jest pieniądz, ale też do czego on służy. Mogą to być np. zdania:

• „Pieniądze to banknoty i monety, którymi płacę, gdy robimy zakupy i stoimy przy kasie” – w przypadku wyjaśniania, czym są pieniądze papierowe i monety;
• „Pieniądze są zapisane na tej karcie, którą przykładam do urządzenia przy kasie, aby wyjść z zakupami” – w przypadku tłumaczenia, co to jest pieniądz elektroniczny.

W trakcie nauki przygotuj się na wiele pytań „jak?” oraz „dlaczego?”. Dzieci uwielbiają zdobywać nową wiedzę i chętnie pogłębiają każdy temat.

Jak jeszcze uczyć dziecko, czym jest pieniądz? Pozwól mu zapłacić za zakupy. Nic tak nie uczy, jak praktyka. W ten sposób możesz pokazać dziecku, o co chodzi w nominałach banknotów, czy wyjaśnić, że większa moneta nie zawsze oznacza większą wartość pieniądza.

Jak rozmawiać z dziećmi o pieniądzach? Włącz webinar prowadzony przez Godmother w ramach cyklu „#WyzwanieOszczędzanie dla dzieci”.

Pokaż dziecku, skąd się biorą pieniądze

Aby mieć pieniądze, trzeba je zarobić – o tym wie niemal każdy dorosły. Dzieci nie rodzą się z taką wiedzą i trzeba dopiero pokazać im, w jaki sposób można zarabiać pieniądze.

Kieszonkowe może być świetnym narzędziem do bezbolesnej i angażującej nauki o finansach dla dziecka w każdym wieku! Wystarczy wdrożyć i konsekwentnie stosować dwie proste zasady, a dziecko w naturalny sposób nauczy się podstaw zarabiania, oszczędzania i wydawania pieniędzy:

• Kieszonkowe powinno być wydawane za zrealizowaną pracę. W ten sposób pokazujesz dziecku, że pieniądze nie spadają z nieba. Wyjątkami od tej reguły mogą być ważne wydarzenia w życiu dziecka, np. urodziny czy Gwiazdka. Wtedy możesz podarować dziecku gotówkę, którą następnie będzie mogło samodzielnie wydać na to, na czym mu najbardziej zależy. W ten sposób maluch nie tylko pozna wartość pieniądza, ale też w łatwy sposób nauczy się zarządzania własnym budżetem.
• Jeśli Twoje dziecko wyda wszystkie swoje pieniądze i poprosi o więcej, nie sięgaj od razu do portfela po dodatkową gotówkę. Porozmawiaj najpierw z dzieckiem o jego wydatkach. Razem na pewno ustalicie, jakie błędy popełniło i co można zrobić w przyszłości, aby ich uniknąć. Nie odmawiaj dodatkowych pieniędzy. Zachęć jednak dziecko do wykonania jakiś zadań, które zaprocentują kolejnym zastrzykiem gotówki. Być może dziecko samo znajdzie sposób, co może robić w domu lub np. u sąsiadów, i dzięki temu zarobi na swoje małe przyjemności.

Nauka oszczędzania to też pokazywanie wartości wynikających z odkładania pieniędzy

Do tej pory wydawało Ci się, że świnka-skarbonka jest najlepszym narzędziem do oszczędzania pieniędzy przez dziecko? Mamy dla Ciebie o wiele lepszy sposób! Przygotuj z maluchem 5 słoików, 5 karteczek, taśmę klejącą oraz marker. Na każdej kartce napiszcie: „,małe rzeczy”, „duże rzeczy”, „inwestycje”, „pomoc”, „wypadki”. Następnie naklejcie kartki na słoiki.  Za każdym razem, gdy Twoje dziecko otrzyma pieniądze, będzie mogło przeznaczyć je na konkretny cel. Do czego mogą służyć poszczególne słoiki? Sprawdź:

• małe rzeczy (cele krótkoterminowe) – na wyjścia do kina, batonik w sklepiku szkolnym czy najpiękniejszy na świecie ołówek z jednorożcem, który mają już wszystkie inne koleżanki w klasie,
• duże rzeczy (cele długoterminowe) – na nową grę, wycieczkę do Disneylandu, droższy prezent na Dzień Matki lub Dzień Ojca,
• inwestycje (cele długoterminowe) – na wyjazd na studia, przeprowadzkę w dorosłym życiu czy pierwszy samochód po skończeniu osiemnastego roku życia,
• pomoc – na wsparcie schronisk, fundacji, organizacji czy domów dziecka,
• wypadki – na nieprzewidziane wydatki, np. skradziony rower, zalany komputer, pękniętą szybkę w telefonie.

Dlaczego warto wybrać słoiki zamiast tradycyjnej świnki? Przezroczysty słoik daje dziecku możliwość śledzenia, ile pieniędzy odłożyło. Jest to więc natychmiastowa nagroda w postaci widoku powiększającej się kupki zaskórniaków za każdym razem, kiedy dziecko wrzuca coś do słoika. Ty jako rodzic pamiętaj, aby co pewien czas (np. raz w tygodniu) poświęcić chwilę na to, by docenić starania dziecka i pochwalić go za jego wytrwałość i dążenie do obranego celu.

Wyjaśnij dziecku, czym jest wartość pieniądza

Naucz dziecko, że poza oszczędzaniem i wydawaniem jest jeszcze pomaganie. Wytłumacz mu, że nie wszyscy na świecie żyją na tym samym poziomie. Pomóż mu też w wyborze fundacji, schroniska lub konkretnej osoby, której chcecie pomóc, i zachęć do odkładania niewielkiej sumy pieniędzy właśnie na ten cel.

Na tym etapie nauki bardzo ważne jest także uświadamianie dziecka, że pieniądz w żaden sposób nie świadczy o wartości człowieka. To trudne, ale jednocześnie bardzo ważne zagadnienie. W trakcie codziennych rozmów na przykładach wyjaśniaj, że ilość posiadanych pieniędzy nie pozwala dzielić ludzi na dobrych i złych, czy lepszych i gorszych. Pieniądz nie powinien być także celem samym w sobie, a jedynie środkiem, np. do spełnienia marzeń.

Włącz dziecko we wspólne zarządzanie budżetem domowym

Najprostszym sposobem na nauczenie dziecka czegokolwiek jest… uczenie go na przykładzie – i to najlepiej swoim. Nie od dziś wiadomo, że dzieci uczą się, naśladując zachowania dorosłych. Jeżeli nie oszczędzasz pieniędzy, kupujesz pod wpływem impulsu, stresujesz się lub kłócisz o wydatki z partnerem lub partnerką – dziecko to zauważy. Jeżeli wydajesz więcej, niż zarabiasz, dziecko uzna to za normalne zachowanie i będzie w przyszłości postępować tak samo. Naukę dziecka o finansach zacznij więc od zmiany swoich przyzwyczajeń.

Na tym jednak nie koniec – postaraj się włączać dziecko w rozmowy o budżecie domowym, bez względu na wiek. Pokaż mu, za co płacisz rachunki, a potem wspólnie je uregulujcie. Dzięki temu pociecha będzie się uczyć od małego, że odpowiedzialne zarządzanie pieniędzmi nie jest ani straszne, ani skomplikowane. Jeżeli oglądacie razem filmy lub bajki, możesz też wykorzystywać historie bohaterów do wskazania tego, jak oni poradzili sobie z pieniędzmi – zapytaj dziecka, jak zachowałoby się w podobnej sytuacji (i dlaczego właśnie tak), a następnie wytłumacz mu, jaka byłaby Twoja reakcja.

Przeczytaj też: Wydatki domowe pod kontrolą, czyli jak oszczędzać na co dzień.

Podobają Ci się zaproponowane przez nas sposoby nauki oszczędzania pieniędzy? Zacznij wprowadzać je w życie! Na pewno już wkrótce przekonasz się, że nie jest to takie trudne, a Twoje dziecko szybko przyswaja nową wiedzę. W każdej chwili możesz także d