Rozwój technologii sprawił, że pozostajemy ze sobą w stałym kontakcie, niezależnie od miejsca, w którym przebywamy. Łącząc się zdalnie, wspólnie pracujemy, uczymy się czy spędzamy czas, oddając się przyjemnościom, np. grom.

Miło jest przeżywać wspólnie z kimś emocje, większym wyzwaniem jest zmierzenie się w grze z rzeczywistą osobą zamiast ze sztuczną inteligencją komputera. Czy to zwiastuje zbliżający się koniec gier dla pojedynczego gracza (singleplayer)? Niekoniecznie, zarówno gry dla wielu graczy (mulitiplayer) jak i singlowe tytuły potrafią dostarczyć dużą dawkę emocji i zapewnić znakomitą rozrywkę. Oczywiście jej formy różnią się od siebie, a każdy typ gry rządzi się swoimi prawami.

Co cechuje rozgrywki singleplayer?

Gry jednoosobowe zapewniają doznania podobne do oglądania filmu czy czytania książki. Gracz wchodzi w wykreowany świat, może poczuć jego atmosferę, dobrze wczuć się w postać, którą gra. Przeżywa angażującą historię, podczas której przemierza kolejne światy przedstawione. Często też (w zależności od scenariusza) towarzyszy mu poczucie bycia wszechmocnym i niezniszczalnym. Ma wpływ na fabułę w ramach przewidzianych przez jej twórców rozwiązań i ścieżek. Grając samodzielnie, nie musi konkurować z lepszymi od siebie zawodnikami. Wyjątkowość gier singleplayer opiera się na refleksji na temat tego, czego się doświadczyło podczas rozgrywki. Swoimi przemyśleniami można podzielić się z innymi graczami, którzy także grali w dany tytuł. Gry dla pojedynczego gracza są odzwierciedleniem wyobraźni twórców, często można je zestawić na równi z hollywoodzkimi superprodukcjami, które potrafią skłonić do przemyśleń i prezentują nowy, fascynujący świat. Do tego gra opowiada ekscytującą historię, której jesteśmy bohaterami. Wchodząc w postać stajemy się częścią wydarzeń, które każdy może odbierać i przeżywać na swój sposób. Takie doświadczenie umożliwia utożsamienie się z rozgrywającą się historią na wyższym poziomie. Jest to uczucie mocniej odczuwalne, niż ma to miejsce w przypadku książki bądź filmu, w których nie mamy na nic wpływu. Nie jesteśmy w stanie wyjść poza ustalony z góry schemat. W gry singleplayer gramy, kiedy chcemy i jak długo chcemy.      

Co oferują gry multiplayer?

Gry dla wielu graczy dają możliwość rywalizacji i współdziałania z innymi. Emocje, które towarzyszą uczestnikom rozgrywki, są inne i wydają się być silniejsze niż w przypadku gier dla pojedynczego gracza. Jest też większa presja, by zająć wysokie miejsce w rankingu lub nie zawieść kompanów podczas rywalizacji ze wspólnym przeciwnikiem. Koncentracja na grze przekłada się nierzadko na niekontrolowane wybuchy emocji, zarówno tych pozytywnych, jak i negatywnych. Oczywiście kooperacja w grach uczy współpracy i lepszej komunikacji potrzebnej do tego, aby razem osiągnąć zamierzony cel. Nie zawsze trzeba stawiać czoła innym graczom. Wspólnie z innymi można tworzyć coś nowego lub grać drużynowo, a za przeciwnika obrać sztuczną inteligencję, decydując przy tym o poziomie trudności rozgrywki. Minusem gier dla wielu graczy jest konieczność czasowego dopasowania się do pozostałych graczy uczestniczących w rozgrywce. Grając w więcej osób, mamy poczucie przynależności do grupy, nie spędzamy czasu samotnie, możemy pielęgnować znajomości. Istnieje też szansa nawiązania nowej przyjaźni w świecie wirtualnym, która później może przenieść się do świata rzeczywistego. Dzięki nowoczesnym technologiom jesteśmy w stanie połączyć się z ludźmi na drugim końcu świata, poznawać osoby z różnych krajów, o różnych kulturach. Komunikując się z nimi podczas gry, możemy szlifować język obcy. Aby móc grać w gry multiplayer, niezbędny jest stały dostęp do szybkiego Internetu – to, co kiedyś było istotnym ograniczeniem dla wielu graczy, dziś, w wyniku rozwoju dostępu do Internetu, nie jest już problemem. Ponadto, obecnie dominujący, elektroniczny system dystrybucji gier komputerowych wymaga stałego/szybkiego dostępu do Internetu także dla graczy preferujących samotne granie.

Zagrożenia związane z grami multiplayer

W przypadku rozgrywek prowadzonych z innymi graczami, podczas zaciętej rywalizacji, często nie jesteśmy w stanie przerwać gry. To odbija się na kondycji fizycznej, bo prowadzimy grę pomimo narastającego zmęczenia. Gry przede wszystkim powinny dostarczać rozrywkę, ale także stanowić formę odpoczynku. Nie chodzi tu odpoczynek fizyczny, ale psychiczny. W grach obecny jest aspekt finansowy – zamożniejsi gracze mogą pomóc sobie podczas gry, korzystając z udostępnianych przez twórców gier opcji pay to win. Taka nierówność budzi frustrację, szczególnie u osób młodych, którym trudniej przychodzi nabranie dystansu i nauczenie się, że nie zawsze się wygrywa. Łatwo wtedy o to, by granie stało się nadrzędną wartością i jedną z najważniejszych czynności w życiu. Chęć osiągnięcia sukcesu na tym polu może wiązać się z zaniedbywaniem innych aspektów życia codziennego. 

Z grami online wiąże się kolejne zagrożenie – duże skoki dopaminy uwalniające się w momencie wygrywania i otrzymywania nagród. Częste dopaminowe strzały, w nadmiernej liczbie, uodparniają nas na nią, przez co z czasem zwiększa się nasza tolerancja. W związku z tym istnieje możliwość uzależnienia się od grania. W dodatku, w części gier, niektóre waluty, postaci lub dodatki (np. skórki – „skiny”) są dostępne jedynie odpłatnie. Przez to gracze muszą coraz częściej korzystać z opcji opłacania pożądanego trofeum. W graczach rodzi się potrzeba ciągłego powiększania swojej kolekcji i chęć posiadania możliwie jak najtrudniej dostępnych elementów. Nie mają też alternatywy w postaci wciągającej fabuły, której często zwyczajnie w sieciowych tytułach brakuje lub jest jej niewiele. 

Wyjątkowo mocno wciągnięci w rozgrywkę gracze potrafią dehumanizować rywala. Przez to serwerowe czaty mogą zawierać niecenzuralny język i wyzwiska. Wewnętrzne komunikatory w grach często nie są wystarczająco dobrze moderowane przez administrację, a gracze sądząc, że są anonimowi pozwalają sobie na więcej. Sprzyja to manifestowaniu odważnych poglądów, takich jak brak tolerancji wobec innych.

Warto także wspomnieć o zagrożeniach związanych z kontrolą wydatków. Rodzice fanów gier zawierających mikro transakcje mogą doznać niemałego szoku, jeśli nie kontrolują na bieżąco sieciowych wydatków swoich pociech. Każda gra i platforma sieciowa autoryzuje swoich użytkowników kontem użytkownika. Przy jego zakładaniu, prowadzeniu i zabezpieczaniu – warto pamiętać i wykorzystywać sprawdzone sposoby związane z bezpiecznym wykorzystaniem usług sieciowych.

Multiplayer czy singleplayer, jaki rodzaj gier jest dla Ciebie?

To już zależy od indywidualnych preferencji gracza i tego, na co w danym momencie ma ochotę. Gry dla wielu graczy umożliwiają tworzenie sojuszy i grę z przyjaciółmi, przez co budują społeczne więzi. To od graczy zależy, czy tworzone przez nich społeczności będą wolne od toksycznych emocji i niecenzuralnego języka. Ważne, by skupić się na tym, co pozytywnego można wynieść ze wpólnych gier. Może to być nauka współpracy/pracy zespołowej, większa łatwość i szybkość w podejmowaniu decyzji w ważnych momentach czy umiejętność koordynacji działań. Gry dla pojedynczego gracza z kolei w dużej mierze umacniają indywidualistyczne postawy. Jednak to umiejętność pracy w grupie jest obecnie tą bardziej pożądaną, szczególnie na rynku pracy. Natomiast bycie wysoko notowanym, osiągającym sukcesy graczem może stanowić pierwszy krok na ścieżce kariery w przemyśle gamingowym.

Głównym atutem gier singleplayer jest to, że umożliwiają nabranie dystansu i zapewniają odpoczynek. Jest to forma relaksu po pracy czy szkole, w której nie musimy z nikim rywalizować i udowadniać swojej wartości. Grę przerywamy w dowolnym momencie, bez większego żalu – bo możemy wrócić do rozgrywki, kiedy będziemy chcieli. Rozgrywkę dozujemy sobie podobnie jak książkę czy film lub serial. Zawartość gry niesie ze sobą nowe perspektywy, przedstawia interesującą historię i skłania do refleksji. Minusem jest to, że tego typu gry są z reguły dość krótkie a przechodzi się je zazwyczaj tylko raz. Potem zna się już całą fabułę i ponowna gra nie ma większego sensu – chyba, że jest to gra z otwartym światem – którą możemy poznawać w zasadzie bez końca.

Z grami multiplayer jest na odwrót, gra się dłużej, często wychodzą aktualizacje i dodatki, które zapewniają nowe, trudniejsze wyzwania i dostosowują rozgrywkę do poziomu oraz wyników samych graczy. Mankamentem jest to, że jeśli za późno zacznie się grać w dany tytuł (od czasu premiery) – to często jest się zbyt słabym, aby stawić czoła rywalom i uczestniczyć w rozgrywkach z graczami, którzy mają już wiele godzin doświadczeń z danym tytułem. Trudno też o odpoczynek, podczas gier multi, bo te tworzą presję, by wypaść jak najlepiej, pokonać rywala i otrzymać za to nagrodę. Taka forma rozgrywki może podnosić ciśnienie, prowadzić do frustracji, a w przyszłości skutkować trudnościami z zasypianiem. Wystarczy jednak zachować umiar i zdrowe podejście, by czerpać z gier przede wszystkim radość.

Źródła:

1. https://co-lepsze.pl/technologia/gry-single-czy-multiplayer/
2. https://zagrano.pl/czy-gry-mmo-sa-bardziej-toksyczne-od-gier-single-player-felieton