Codziennie przeglądamy media społecznościowe, widząc idealne życia, doskonałe ciała i sukcesy innych. Oglądając tę perfekcyjną rzeczywistość, upiększoną dodatkowo filtrami, łatwo poczuć się niewystarczającym. Czy można budować prawdziwą pewność siebie w świecie, który wciąż ocenia? Odpowiadamy, że tak! Klucz tkwi w świadomości, jakie mechanizmy nami kierują i jak skutecznie nimi zarządzać.

Social Media

Media społecznościowe, mimo że oferują ogromne możliwości komunikacji i inspiracji, niosą ze sobą także szereg zagrożeń, które mogą poważnie wpłynąć na naszą pewność siebie i poczucie własnej wartości. Portale społecznościowe promują kult piękna i sukcesu, w którym perfekcyjny wygląd, idealne życie zawodowe i osobiste stają się wyznacznikiem wartości.

W tym wyidealizowanym świecie coraz częściej odczuwamy FOMO (fear of missing out), czyli lęk przed tym, że coś nas omija. Widząc w mediach społecznościowych ludzi, którzy wydają się prowadzić „lepsze życie” – odnoszą sukcesy zawodowe, realizują pasje, podróżują – zaczynamy czuć, że to wszystko dzieje się bez nas, a nasze życie ani my sami nie jesteśmy wystarczająco dobrzy. Porównania te, choć naturalne, w świecie online stają się toksyczne, prowadząc do poczucia braku i frustracji.

Łatwo w tym wszystkim zapomnieć, że to, co widzimy, to jedynie wycinek rzeczywistości – starannie wyselekcjonowana wersja życia innych ludzi, w której nie ma miejsca na codzienne trudności i niedoskonałości. W efekcie zaczynamy wymagać od siebie niemożliwego – by być wciąż lepszymi, piękniejszymi, bardziej udanymi.

Poczucie własnej wartości mierzone lajkami

W erze social mediów lajki stały się nową walutą – czymś, co nie tylko wpływa na to, jak postrzegają nas inni, ale także na to, jak postrzegamy sami siebie. Każde otrzymane „serduszko” pobudza w mózgu układ nagrody, powodując wyrzut dopaminy – neuroprzekaźnika odpowiedzialnego za uczucie przyjemności i motywację. To ten sam mechanizm, który aktywuje się np. podczas jedzenia ulubionego posiłku czy wygrywania w grze. Jednak w świecie social mediów nagroda jest nieprzewidywalna – nigdy nie wiemy, ile lajków dostaniemy – co sprawia, że ten mechanizm działa jeszcze silniej i łatwo może prowadzić do uzależnienia.

Kiedy nasze posty są popularne, czujemy się dowartościowani i ważni. A co się dzieje, gdy nasze zdjęcie nie zdobywa oczekiwanej liczby „serduszek”? Mózg nie otrzymuje spodziewanej nagrody, co może prowadzić do spadku nastroju, frustracji, a nawet obniżonej samooceny. Mechanizm ten sprawia, że łatwo wpadamy w pułapkę uzależnienia od cyfrowej aprobaty i nieświadomie uzależniamy nasze poczucie własnej wartości od reakcji innych. Niestety często zapominamy, że prawdziwa pewność siebie nie ma nic wspólnego z ilością lajków – to coś, co budujemy w sobie każdego dnia, niezależnie od liczby kliknięć. Jak zatem to zrobić?

Świadomość własnej wartości. Klucz do wewnętrznej siły

Budowanie pewności siebie zaczyna się od akceptacji siebie. Aby nie uzależniać swojego poczucia własnej wartości od ilości lajków i komentarzy, warto:

• Stworzyć listę swoich mocnych stron i sukcesów.
• Skupić się na autentyczności, zamiast dopasowywać się do trendów.
• Pamiętać, że media społecznościowe pokazują jedynie fragment rzeczywistości.
• Być świadomym wpływu treści cyfrowych na nasze postrzeganie siebie i unikać nadmiernej ekspozycji na nierealistyczne standardy.

Jak unikać pułapki porównywania się z innymi?

Porównywanie się to naturalny mechanizm, który może być inspirujący, ale również destrukcyjny. Aby uniknąć jego negatywnych skutków:

• Świadomie filtruj treści, które konsumujesz w mediach społecznościowych.
• Pamiętaj, że każdy rozwija się w swoim tempie.
• Zamiast porównywać się, inspiruj się – szukaj wartościowych wzorców.

Wyznaczanie realistycznych celów. Klucz do sukcesu

Pewność siebie rośnie, gdy czujemy się kompetentni i spełnieni. Pomocne są:

• technika SMART w określaniu celów (konkretne, mierzalne, osiągalne, realistyczne, terminowe),
• system małych kroków – świętowanie drobnych sukcesów,
• tworzenie dziennika postępów,
• skupianie się na własnych osiągnięciach, zamiast porównywania się z innymi.

Detoksykacja cyfrowa. Jak ograniczyć negatywny wpływ social mediów?

Aby nie czuć się przytłoczonym social mediami, warto:

• Ustalić limity czasowe na korzystanie z aplikacji.
• Regularnie robić przerwy od ekranów (np. weekendowe detoksy).
• Korzystać z trybu „nie przeszkadzać” w telefonie.
• Wprowadzić zasady higieny cyfrowej, takie jak tworzenie stref wolnych od elektroniki.

Jak radzić sobie z krytyką i hejtem?

Nieuniknione jest to, że w przestrzeni online spotkamy się z opiniami innych, w tym z krytyką. Aby nie pozwolić jej wpływać na naszą samoocenę:

• Oddziel fakt od opinii – nie wszystko, co mówią inni, jest prawdą.
• Pracuj nad asertywnością – wiedz, kiedy reagować, a kiedy ignorować.
• Korzystaj z technik radzenia sobie ze stresem (medytacja, oddech).
• W razie potrzeby korzystaj z funkcji blokowania i zgłaszania obraźliwych treści, aby chronić swoje zdrowie psychiczne.

Warto w tym miejscu zwrócić uwagę na problem cyberprzemocy, szczególnie wśród młodszych użytkowników. Młode osoby, które dopiero kształtują swoją tożsamość, są szczególnie podatne na złośliwe komentarze i hejt. W internecie łatwo jest stać się obiektem ataków, a brak bezpośredniej interakcji face-to-face sprawia, że raniące słowa mają większą siłę rażenia. Cyberprzemoc nie tylko osłabia poczucie własnej wartości, ale może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych – depresji, lęków, a nawet myśli samobójczych.

Dlatego właśnie tak istotne jest edukowanie i uświadamianie użytkowników, zwłaszcza młodych, w zakresie psychologicznych mechanizmów, którym ulegamy, korzystając z mediów społecznościowych. Zrozumienie, jak działa efekt porównań społecznych, dlaczego lajki mogą uzależniać i w jaki sposób algorytmy podsycają nasze emocje, pozwala bardziej świadomie podchodzić do treści online, a co za tym idzie budować odporność psychiczną i pewność siebie.

Podcasty o budowaniu pewności siebie

Aby wzmocnić pewność siebie i radzić sobie z presją porównań w świecie online, warto sięgnąć po wartościowe źródła wiedzy i inspiracji. Oto kilka podcastów, które mogą Cię zainteresować:

1. Ogarniam Się Podcast, odcinek #7 „Czy social media niszczą twoją pewność siebie i postrzeganie ciała?”: Sylwia Tomaszewska mówi o obsesji piękna oraz o tym, jak nierealny ideał kobiecej urody kreowany w mediach społecznościowych wpływa na naszą pewność siebie.
2. Pomelo Podcast, odcinek #50 z Agnieszką Soćko „Jak zbudować pewność siebie?”: o tym, jak pokonać wewnętrznego krytyka i budować pewność siebie nie tylko w mediach społecznościowych oraz o tym, co wpływa na brak pewności siebie.
3. Owsiana Podcast, odcinek #66: „Jak zbudować pewność siebie – Pani Swojego Czasu”: w tym odcinku Justyna Świetlicka rozmawia z Olą Budzyńską, twórczynią marki Pani Swojego Czasu, na temat samoakceptacji oraz budowania pewności siebie w kontekście budowania swojego biznesu online.
4. Live Better Podcast, odcinek „Pewność siebie – jak ją budować, wzmacniać i nią emanować”: Julia Ziółkowska mówi o budowaniu pewności siebie na bazie samopoznania i pracy nad sobą.

Budowanie pewności siebie w erze social mediów wymaga świadomości, pracy nad sobą i konsekwencji. Kluczowe jest świadome korzystanie z mediów społecznościowych, ochrona własnej samooceny i rozwijanie zdrowych nawyków cyfrowych. Pamiętaj, że to Ty decydujesz, jak social media wpływają na Twoje życie!