Jak to jest z imionami? Czy jeśli mamy ochotę, możemy dać dziecku na imię Melodia, Mercedes albo Marysia, zamiast Maria? A Toshiba, Sosnowiec lub Sasanka? Jakie imiona są teraz najpopularniejsze, a jakie wybieramy najrzadziej? 

Zgodnie z artykułem 59. Prawa o aktach stanu cywilnego z 2021 roku (Dz.U.2021.709) możesz nadać dziecku nie więcej niż dwa imiona, a poza tym masz (prawie) wolną rękę, ponieważ przepisy dotyczące nadawania imion zostały znacznie złagodzone. Choć kiedyś tak nie było, niezależnie od obywatelstwa i narodowości możesz bez przeszkód sięgać po imiona obce. Chcesz wołać na córkę Katherine, a na synka John? Proszę bardzo. Nikt Cię nie będzie skłaniał do tego, by w dokumentach wpisywać spolszczoną formę imienia. Mało tego: możesz nawet wybrać dziecku imię, które nie wskazuje na jego płeć (czyli np. w przypadku imienia dla dziewczynki nie kończy się na „a”), ale w powszechnym znaczeniu przypisane jest do danej płci. Masz ochotę, by Twoja córka nosiła hiszpańskie imię Mercedes? Twoje prawo. 

„Zakazane” imiona

Czy to oznacza, że rodzicom wolno już wszystko? Nie. Według przepisów imię lub imiona nadawane dziecku:

• nie mogą ośmieszać ani być nieprzyzwoite,
• nie mogą mieć formy zdrobniałej,
• nie mogą nie wskazywać (choćby w powszechnym rozumieniu, a nie przez formę) na płeć dziecka.

Jeśli rodzic chciałby dać dziecku na imię Opieniek (autentyczny, zgłoszony w USC pomysł rodziców), zarejestrować dziewczynkę jako Jacka, a chłopca jako Katarzynę, czy w inny sposób puścić wodze wyobraźni, urzędnik powinien odmówić i wybrać dziecku imię samodzielnie. Od jego decyzji można się oczywiście odwołać. Zdarza się, że takie sprawy rozstrzyga sąd. W mediach głośno było m.in. o imionach Toshiba, Sosnowiec i Sasanka. W każdym z tych przypadków rodzice usłyszeli „Nie”. Z „zakazanymi” imionami bywa jednak różnie. Choć nie wolno nadawać imion w formie zdrobniałej oraz takich, które wprowadzają w błąd co do płci, ze statystyk opublikowanych na portalu z danymi publicznymi dane.gov.pl wynika, że w 2020 roku w Polsce zarejestrowano m.in.:

• 8 dziewczynek o imieniu Marysia (a nie Maria) i 12 o imieniu Majka (a nie Maja)
• 2 chłopców o imieniu Tomek (a nie Tomasz) i 18 chłopców o imieniu Bartek (a nie Bartosz lub Bartłomiej),
• 2 dziewczynki o imieniu Igor.

Najpopularniejsze imiona

Zuzanna i Julia  – właśnie te dwa imiona były najczęściej nadawane dziewczynkom urodzonym w Polsce w 2020 roku* – w obu przypadkach rodzice zrobili to aż 7351 razy! Na drugim miejscu znalazło się imię Zofia (7073), a na trzecim Hanna (6658). A co z chłopcami? Najpopularniejsze w 2020 roku imię męskie to Antoni (nadano je 8368 chłopcom), drugie miejsce zajmuje Jan (7658), a trzecie Aleksander (7165). 

Mody się zmieniają, więc dziesięć czy dwadzieścia lat temu wcześniej ranking wyglądał oczywiście inaczej.  

• 2010 rok: Julia, Maja, Zuzanna oraz Jakub, Szymon i Kacper
• 2000 rok: Natalia, Aleksandra, Wiktoria oraz Jakub, Mateusz i Kacper.

Najrzadsze imiona

Nie wszystkich rodziców kuszą modne imiona. 

W 2020 roku zarejestrowano w Polsce:

• 2 dziewczynki o imieniu Konsuela, Iwa, Penelope, Moira, Chantal, Yuliia, Margot, Kleopatra, Wilhelmina, Venera, Żywia, Bibianna i Henryka,
• 3 dziewczynki o imieniu Fabiola, Dąbrówka, Pelagia, Magnolia,
• 4 dziewczynki o imieniu Zara, Radochna, Amy i Chanel,
• 2 chłopców o imieniu Alojzy, Sylweriusz, Kostian, Ewaryst, Joszko, Melchior, Gaweł, Anastrazy i Anakin,
• 3 chłopców o imieniu Kenzo,
• 4 chłopców o imieniu Modest,
• 9 chłopców o imieniu Wiesław,
• 17 chłopców o imieniu Gniewosz.

Istnieją oczywiście jeszcze rzadsze imiona – te, które nadano tylko raz. Niestety, nie uwzględnia się ich w dostępnych dla wszystkich statystykach. 

Opinie Rady Języka Polskiego

O opinię na temat imienia można poprosić Radę Języka Polskiego. Rada wypowiadała się m.in.  o imionach:

• Sowizdrzał – nie, ponieważ jest w literaturze określeniem prześmiewcy, błazna i weszła do języka potocznego jako określenie osoby niepoważnej,
• Max dla kobiety – raczej nie, ponieważ powszechnie jest kojarzone jako imię męskie.

Źródła:

• Imiona żeńskie nadane dzieciom w Polsce w 2020 r. – imię pierwsze https://dane.gov.pl/pl/dataset/219/resource/28021,imiona-zenskie-nadane-dzieciom-w-polsce-w-2020-r-imie-pierwsze/table?page=1&per_page=20&q=&sort=
• Imiona męskie nadane dzieciom w Polsce w 2020 r. – imię pierwszehttps://dane.gov.pl/pl/dataset/219/resource/28020,imiona-meskie-nadane-dzieciom-w-polsce-w-2020-r-imie-pierwsze/table?page=1&per_page=20&q=&sort=
• Urzędnik może sam wybrać imię dla Twojego dziecka, Jagoda Kuraś, Rzeczpospolita, 06.01.2021https://www.rp.pl/W-sadzie-i-urzedzie/301069985-Urzednik-moze-sam-wybrac-imie-dla-Twojego-dziecka.html
• Opinie o imionach na stronie Rady Języka Polskiego https://rjp.pan.pl
• Prawo o aktach stanu cywilnego https://sip.lex.pl/akty-prawne/dzu-dziennik-ustaw/prawo-o-aktach-stanu-cywilnego-18148247/art-59