Myśląc o urlopie, często wyobrażamy sobie ucieczkę w piękne, dziewicze zakątki przyrody. Jednak sposób, w jaki podróżujemy, nierzadko stoi w sprzeczności z troską o te krajobrazy. Samochody i samoloty, czyli najczęściej wybierane przez nas środki transportu w czasie wakacyjnych podróży, mają znacząco negatywny wpływ na środowisko naturalne. Co możemy zrobić, aby nasze podróże były bardziej przyjazne dla planety? Sprawdź nasze propozycje!
Podróże
W tym artykule skupimy się na konkretnych wyborach i alternatywach, które pozwalają podróżować z szacunkiem dla natury. Rozważymy opcje takie jak kompensacja emisji dwutlenku węgla, wybór środków transportu o mniejszym wpływie na środowisko czy promowanie odpowiedzialnych praktyk turystycznych.
Wybór środka transportu a wpływ na środowisko
W erze globalizacji, gdzie dystanse wydają się być coraz krótsze, a nasze możliwości podróżowania – coraz większe, niemal zapominamy o wpływie, jaki nasze wybory transportowe wywierają na planetę. Przemieszczanie się z punktu A do punktu B jest często kwestią wygody i ekonomii czasu, jednak za tym kryją się ważniejsze implikacje środowiskowe, które wymagają naszej uwagi i odpowiedzialności.
Rozpocznijmy od samochodów – są one wszechobecne i wielu z nas wybiera je jako główny środek transportu. Samochody, szczególnie te starsze i napędzane olejem napędowym czy benzyną, są głównymi winowajcami w kwestii emisji CO2 i innych zanieczyszczeń. Z jednej strony rozwój technologii motoryzacyjnych przynosi efektywniejsze silniki i pojazdy elektryczne, z drugiej – wzrost liczby samochodów i intensywność ich użytkowania sprawiają, że postępy są niewystarczające, aby zniwelować negatywne skutki dla klimatu.
Samolot to kolejny popularny środek transportu, zwłaszcza gdy podróżujemy na dłuższych trasach. Lotnictwo charakteryzuje się wysokim zużyciem energii i znaczącą emisją gazów cieplarnianych, takich jak CO2 i tlenku azotu, które przyczyniają się do globalnego ocieplenia. Efektywność paliwowa samolotów poprawia się, ale rosnąca liczba lotów powoduje, że całkowita emisja gazów przez lotnictwo ciągle wzrasta.
Przejdźmy do statków. Mimo że żegluga towarowa jest podstawą globalnego handlu, to statki emitują SOx, NOx, cząstki stałe oraz CO2 wpływając negatywnie na jakość powietrza i środowisko morskie. Międzynarodowe regulacje, takie jak konwencje IMO, zmierzają do obniżenia tych emisji poprzez stosowanie czystszych paliw i efektywniejszych technologii.
W przeciwieństwie do wszystkich powyższych pociągi, zwłaszcza te elektryczne, są uznawane jako jedna z najbardziej ekologicznych form transportu masowego. Dzięki niższym emisjom oraz wydajnemu wykorzystaniu energii, transport kolejowy jest ważnym elementem w strategii zmniejszenia śladu węglowego podróży.
Poznaj kilka porad, jak możemy zmniejszyć nasz wpływ na środowisko, nie rezygnując z radości z odkrywania nowych miejsc.
Wybieraj bezpośrednie połączenia lotnicze
Zacznijmy od tego, że eksploatacja samolotów jest jednym z większych wyzwań dla czystości atmosfery. Wybierając loty bezpośrednie, minimalizujemy nie tylko czas przebywania w powietrzu, ale i emisję spalin. Mniej przesiadek to mniej paliwa spalanego na starty i lądowania, w czasie których samolot zużywa najwięcej paliwa. Coraz częściej linie lotnicze oferują również programy Carbon Offset, czyli możliwość przeznaczenia środków na ochronę środowiska podczas kupowania biletów lotniczych i zrekompensowania śladu węglowego pozostawiane w trakcie przelotu. Planując podróż, zwróć uwagę, czy Twój przewoźnik udostępnia taką usługę.
Odchudź swój bagaż na podróż
Im lżejszy jest samolot, tym mniej paliwa zużywa, dlatego warto ograniczyć ilość bagażu i spakować tylko to, co naprawdę jest nam potrzebne. Zabranie tylko bagażu podręcznego może także pomóc w uniknięciu dodatkowych opłat za bagaż rejestrowany.
Spakuj się w stylu eko
Pakując się, warto zrobić to w duchu zero waste. Własna butelka na wodę czy termos będzie świetną alternatywą dla kupowania wody butelkowanej lub kawy na wynos. Do kosmetyczki spakuj eko-produkty: bambusową szczoteczkę do zębów, wielorazowe płatki kosmetyczne do demakijażu czy mydło, szampon i dezodorant w kostce. Postaw też na kosmetyki z dobrym składem – bez konserwantów, barwników i parabenów, które zanieczyszczają środowisko. Wybierając kremy SPF, sięgnij po takie, które zawierają filtry mineralne.
Szukaj ciekawych miejsc w bliskiej okolicy
Czasem to, co najpiękniejsze, jest tuż obok nas. Zamiast przemierzać niebo w poszukiwaniu egzotycznych krajobrazów, warto zastanowić się, czy równie fascynujące przygody nie czekają na nas o wiele bliżej. Odkrywaj bliższe kierunki i wybierz na swoją podróż destynacje, do których można dojechać pociągiem, autobusem czy nawet rowerem.
Po dotarciu na miejsce spróbuj wykorzystać każdą okazję do aktywnego wypoczynku. Wypożyczony rower, wędrówka piesza czy rolki to nie tylko doskonały sposób na eksplorację okolicy, ale bliski kontakt z naturą, której często szukamy podczas odpoczynku.
Wspólne podróże
Postęp w technologii oferuje podróżnym nowe narzędzia do zmniejszania ich wpływu na środowisko. Aplikacje do współdzielenia przejazdów, takie jak BlaBlaCar, ułatwiają wspólne podróże, zmniejszając emisje na osobę i wspierając wspólnotowość.
Korzystaj z transportu publicznego
Kolejna równie istotna rada dotyczy poruszania się po wybranym regionie. Zamiast samotnych przejazdów samochodem, postaw na publiczne środki transportu. Pozwalają one nie tylko tańszą i mniej obciążającą środowisko opcję przemieszczania się, ale i dają możliwość spotkania miejscowych mieszkańców, którzy często są żywym kompendium wiedzy o lokalnych atrakcjach.
Szukaj ekologicznych obiektów noclegowych
To, gdzie śpisz na wakacjach, również ma znaczenie. Coraz więcej obiektów noclegowych stawia na przyjazność dla środowiska. Ekologiczne hotele rozpoznasz po certyfikatach potwierdzających spełnienie ekologicznych standardów, takich jak Green Leaf, Green Kay, LEED czy BREEAM. Oznaczone nimi miejsca dbają o efektywne wykorzystanie zasobów, redukcję zużycia wody i energii, stosowanie ekologicznych materiałów oraz właściwe zarządzanie odpadami.
W poszukiwaniu zakwaterowania warto zajrzeć na platformy będące bazą miejsc noclegowych w stylu slow, a więc różnego rodzaju domki, małe pensjonaty, glampingi czy agroturystyka. Znajdziesz tam nie tylko posiłki przygotowywane ze świeżych, lokalnych produktów, ale też naturalne materiały, bliskość natury i spokój, a przy tym wesprzesz lokalną społeczność.
Miej na uwadze dobro flory i fauny
Podczas podróżowania, zwłaszcza w otoczeniu dzikiej przyrody, istotne jest, abyśmy zachowali odpowiedzialność i szacunek dla środowiska naturalnego zwierząt i roślin. Właśnie dlatego należy pamiętać o kilku prostych zasadach. Po pierwsze, nie pozostawiajmy po sobie śmieci – nawet jeśli nie ma w pobliżu kosza, zadbajmy o to, aby wszelkie towarzyszące nam śmieci wróciły razem z nami. Po drugie, unikajmy dokarmiania dzikich zwierząt, gdyż może to zakłócać ich naturalne nawyki żywieniowe. Warto także wybierać kosmetyki z filtrem przeciwsłonecznym z myślą o rafach koralowych – unikajmy kremów z oksybenzonem i oktinoksatem w składzie, które są toksyczne zarówno dla tych delikatnych ekosystemów, jak i dla naszej skóry.
Dodatkowo, jeśli dzielimy się swoimi podróżniczymi przygodami w mediach społecznościowych, warto zastanowić się nad rezygnacją z geotagowania, aby nie przyciągać większej liczby turystów do miejsc leżących poza głównymi szlakami. Może to bowiem prowadzić do nadmiernego zatłoczenia i zanieczyszczenia tych obszarów.
Odpowiedzialne podróżowanie
Podróże z poszanowaniem dla naszej planety to nie trend, to konieczność. Choć odległe podróże lotnicze mają swoje niezaprzeczalne uroki, nieocenioną wartość oferują również te bliższe, bardziej dostępne zakątki świata, które często czekają na nas tuż za rogiem.
Ekoturystyka nie jest jedynie alternatywą, ale stanowi istotny krok w kierunku zrównoważonego rozwoju turystyki. Przez minimalizację wpływu turystyki masowej na przyrodę i kulturowe dziedzictwo, poprzez edukację, szacunek dla lokalnej tożsamości oraz wsparcie lokalnych gospodarek, możemy podróżować odpowiedzialnie.
Źródła:
Raport UN Global Compact Network Poland „Zrównoważony transport – droga do neutralności klimatycznej” 2022