Przedstawiciele pokolenia Y weszli na scenę finansową z wielkimi ambicjami. Jednak mimo ich zaangażowania w edukację finansową i rosnącej świadomości, statystyki mówią jasno: Millenialsi oszczędzają, ale nie tak dużo, jakby chcieli. Sprawdź, czego jeszcze dowiedzieliśmy się o pokoleniu Y z tegorocznego badania dotyczącego budżetu i oszczędności wśród Polaków!
Pokolenie Y
O Millenialsach mówi się, że z jednej strony są ambitni, pracują na własny rachunek i dążą do samorozwoju, a z drugiej – że są roszczeniowi, niecierpliwi i zbyt pewni siebie. Kim są więc przedstawiciele pokolenia Y?
Pokolenie zmian gospodarczych i technologicznych
Do pokolenia Y zalicza się osoby urodzone w latach 1983-1997 (lub według innych źródeł: 1981-2000). To na ich oczach zaszła transformacja gospodarcza po upadku komunizmu w Polsce i rozwijały się nowe technologie – pojawiły się pierwsze komputery, Internet, a później telefony komórkowe czy komunikatory. Millenialsi, w porównaniu do starszych pokoleń, doświadczyli nie tylko zwiększającego się standardu życia i konsumpcjonizmu, ale też większych możliwości w wyborze edukacji i ścieżki zawodowej. Nie lubią zbyt długo zostawać w jednej firmie, dlatego dość często zmieniają miejsce zatrudnienia. To sprawia, że nie zawsze są w stanie osiągnąć samodzielność finansową i stabilność życiową tak szybko, jakby tego chcieli. Nie są też zwolennikami nadgodzin i przywiązują dużą wagę do równowagi pomiędzy pracą a czasem wolnym.
Ponadto istotne jest dla nich łączenie swojej ścieżki zawodowej z pasją, dlatego często decydują się na prowadzenie własnej działalności gospodarczej.
Większy indywidualizm, przedsiębiorczość, otwartość na zmiany czy doskonała znajomość nowych technologii sprawiają natomiast, że pokolenie Y podchodzi do finansów inaczej niż starsze generacje.
Millenialsi a finanse
Jak wynika z badania przeprowadzonego przez Crédit Agricole w sierpniu 2023 roku, 64% osób z pokolenia Y dobrze ocenia swoją sytuację finansową. Z kolei 35% osób uważa, że ich sytuacja finansowa pogorszyła się w porównaniu z ubiegłym rokiem. Może być to wynikiem rosnących cen i inflacji, które wpływają na wyższe koszty życia. Obawy o wysoką inflację wśród osób z pokolenia Y są bowiem coraz większe lub podobnie wysokie jak wcześniej. Wzrostem cen martwi się aż 81% respondentów.
Niepokój o przyszłość finansową może wpłynąć na zmianę podejścia do oszczędzania i inwestowania, gdyż osoby te będą szukać nowych sposobów na zapewnienie sobie bezpieczeństwa finansowego.
Stabilność finansowa przede wszystkim
Czego pokolenie Y oczekuje od banków? Prawie połowa, bo 43%, osób z pokolenia Y wskazała na stałe warunki, takie jak stała rata kredytu czy niezmienne opłaty za konto. To sugeruje, że stabilność finansowa ma dla nich duże znaczenie. Równie ważne jest indywidualne podejście banku do klienta w sytuacjach kryzysowych, na co liczy 36% badanych. Taka sama ilość osób szuka w banku dodatkowych usług, które pomogą im oszczędzać na codziennych zakupach (takich jak np. rabaty w sklepach).
To, co odróżnia Millenialsów od przedstawicieli pozostałych badanych pokoleń, jest wyższy odsetek osób oczekujących od banków możliwości opóźnionej spłaty kredytu – na takie rozwiązanie czeka 27% badanych. Nie powinno to być zaskoczeniem. To właśnie osoby z pokolenia Y są obecnie w dużej mierze na etapie kupowania mieszkań oraz zaciągania kredytów hipotecznych i poszukują rozwiązań, które wesprą ich sytuację finansową.
Jak pokolenie Y zarządza budżetem?
Pokolenie Y ma zróżnicowane podejście do zarządzania finansami. Nie wszyscy radzą sobie z planowaniem finansów tak dobrze jak starsze pokolenia. 20% badanych nie planuje lub nie wie, czy planuje swoje finanse. Jednak aż 57% osób podejmuje kroki mające na celu zwiększenie swojego budżetu, takie jak sprzedaż nieużywanych ubrań czy sprzętów. Połowa z nich decyduje się również na dodatkową pracę lub zmianę zawodu, aby zwiększyć swoje dochody. To odzwierciedla ich determinację w dążeniu do poprawy swojej sytuacji finansowej. Natomiast ograniczanie wydatków wśród pokolenia Y jest mniej powszechne niż w przypadku starszych pokoleń – blisko 20% osób tego nie robi lub nie wie, czy to robi.
Wydawać by się mogło, że wybuch pandemii, która zachwiała życiem każdego z nas pod wieloma względami – również tym finansowym – zdecydowanie zmieni nasze podejście do finansów i zmotywuje do lepszego przygotowania się na ewentualne przyszłe kryzysy. Okazuje się, że niekoniecznie. Aż 45% millenialsów twierdzi, że pandemia nie wpłynęła na ich budżet i oszczędzają tak samo jak wcześniej. 27% osób przyznało, że w czasie pandemii zaczęło uważniej zarządzać finansami i więcej oszczędzać, i tak jest do teraz. Z kolei dla 18% poprawa w oszczędzaniu była czasowa i obecnie wrócili oni do swoich wcześniejszych nawyków.
Oszczędzanie wciąż jest wyzwaniem dla pokolenia Y
Choć spośród wszystkich badanych pokoleń Millenialsi deklarują największą regularność w oszczędzaniu (35% respondentów odpowiedziało, że zdecydowanie tak), to oszczędzanie wciąż jest wyzwaniem dla wielu z nich. Aż 72% respondentów deklaruje, że nie jest w stanie oszczędzać tyle, ile by chciało, a 43% nie jest w stanie oszczędzać w ogóle. 62% badanych przyznało, że posiada jakieś oszczędności, z czego prawie połowa z nich przechowuje je na kontach oszczędnościowych.
Pomimo trudności pokolenie Y jest stosunkowo zaangażowane w tematy oszczędnościowe i inwestycyjne – poszukuje informacji o oszczędzaniu (56%), szuka opłacalnych sposobów pomnażania pieniędzy w banku (47%) i interesuje się inwestycjami (39%). 37% osób szuka innych niż tradycyjne metod pomnażania pieniędzy. Co natomiast motywuje Millenialsów do oszczędzania? Podobnie jak inne pokolenia oszczędzają przede wszystkim na wszelki wypadek – taką odpowiedź wskazało 57% osób – ale również na remont (27%), emeryturę (21%), przyszłość dziecka (24%), wakacje czy samochód (19%).
Blisko połowa (41%) badanych deklaruje, że realnie działa na oszczędnościach, przy czym najczęściej oznacza to korzystanie z bankowych produktów oszczędnościowych.
Millenialsi aktywnie korzystają z aplikacji bankowych
Dla pokolenia Y aplikacje bankowe są ważnym narzędziem zarządzania finansami. Aż 83% osób korzysta z bankowych aplikacji mobilnych. Są też względnie otwarci na korzystanie z nich częściej. Najbardziej atrakcyjnymi funkcjami dla Millenialsów są rabaty na zakupy w aplikacji (taką odpowiedź wskazało 56% badanych) oraz automatyczny podział wydatków na kategorie (22%). 41% osób najchętniej używa aplikacji do śledzenia i kontrolowania swoich wydatków. Dostęp do informacji o stanie konta i wydatkach w czasie rzeczywistym pomaga w podejmowaniu świadomych decyzji finansowych.
Pokolenie Y, choć wykazuje się rosnącą świadomością finansową, nadal boryka się z wyzwaniami dotyczącymi oszczędzania. Pandemia nie zrewolucjonizowała ich nawyków, ale obecne obawy o inflację skłaniają ich do refleksji nad lepszym zabezpieczeniem swojej przyszłości finansowej. Dążenie do stabilności finansowej jest dla nich kluczowe, co ma wpływ również na ich oczekiwania wobec banków. Poszukują bezpiecznych, a jednocześnie innowacyjnych i zindywidualizowanych rozwiązań bankowych, które pomogą im gromadzić oszczędności, a w trudnych sytuacjach będą dla nich wsparciem.
Badanie „Budżet i oszczędności” zostało przeprowadzone w sierpniu 2023 roku na reprezentatywnej próbie 1619 dorosłych Polaków wieku 16+. Zrealizowane zostało metodą CAWI, na panelu internetowym Ariadna.
Źródła:
Michał Kwiatkowski, „Pokolenie Y na współczesnym rynku pracy. Psychospołeczne uwarunkowania startu zawodowego”, 2019, rozdział I https://porady.pracuj.pl/kariera-i-rozwoj/wieksza-odpowiedzialnosc-bez-wiekszego-wynagrodzenia-zrob-bilans/