Strategie na oszczędzanie są różne i wynikają z wielu czynników, w tym wieku i możliwości zarobkowych. Przedstawiciele pokolenia Z lubią mieć odłożone pieniądze, a by je zdobyć, aktywnie szukają dodatkowych źródeł dochodu. Starsze pokolenia są bardziej zachowawcze, ale jednocześnie bardziej oszczędne. To wnioski płynące z badania banku Crédit Agricole dotyczącego podejścia Polaków do zarządzania finansami.
Crédit Agricole przeanalizował, jak poszczególne pokolenia Polaków podchodzą do tematu zarządzania finansami i oszczędzania. Pod lupę wzięte zostały pokolenia Z (16-25 lat), Y (26-40 lat), X (41-55 lat) oraz Silver (56-75 lat). Wyniki badania wskazują wyraźnie, że podejście do zarządzania finansami u najmłodszego pokolenia jest zupełnie inne niż u seniorów.
Sposoby na oszczędzanie według pokolenia Z
Młode osoby biorą sprawy w swoje ręce i podejmują się różnych drobnych działań, by zarobić pieniądze, które następnie mogą przeznaczyć na oszczędności. Zetki częściej niż inne pokolenia sprzedają ubrania i domowe sprzęty zamiast je wyrzucić. Deklaruje tak 66 proc. ankietowanych, podczas gdy Silversi gromadzą zepsute przedmioty, by w przyszłości je naprawić. Młodzi zdecydowanie częściej też zmieniają pracę na taką lepiej płatną lub szukają dodatkowych zleceń (63 proc.). Jednocześnie niechętnie podchodzą do pomysłów ograniczania wydatków. Prawie jedna piąta Zetek nie widzi takiej potrzeby, podczas gdy wśród seniorów niemal wszyscy (91 proc.) są przekonani, że takie działanie to konieczność.
Wyniki naszego badania wskazują na wyraźne różnice w stylach życia, charakterystyczne dla różnych pokoleń. Młodzi lubią mieć pieniądze i z nich korzystać. Potrafią brać sprawy w swoje ręce i aktywnie zabiegają o dodatkowe fundusze. Starsi są ostrożniejsi i bardziej pasywni
– mówi Hanna Niemiec-Kłak, manager Zespołu Produktów Oszczędnościowych w Crédit Agricole.
Oszczędzanie to wyzwanie czy prosta sprawa?
Badanie wykazało sporą różnicę w podejściu do oszczędzania u młodych i seniorów. Silversi twierdzą, że nie mają możliwości, by oszczędzać tyle, ile by chcieli (76 proc. ankietowanych), a ponad połowa z nich (56 proc.) nie jest w stanie oszczędzać w ogóle. A na co starają się odłożyć pieniądze? Przede wszystkim na tzw. wszelki wypadek (63 proc.). Rzadziej wskazują inne cele: remont (19 proc.), emerytura (19 proc.), wakacje (19 proc.).
Z kolei aż dwie trzecie Zetek ma jakieś oszczędności, choć zapewne nie są one bardzo duże. To właśnie pokolenie Z najbardziej aktywnie szuka informacji o oszczędzaniu pieniędzy (59 proc.), pomnażaniu ich (53 proc.) i inwestowaniu (55 proc.). Ich cele w dużej mierze pokrywają się z innymi pokoleniami: zbierają pieniądze bez wyraźnego celu (51 proc.) i na wszelki wypadek (28 proc.). Częściej odkładają jednak na kursy, szkolenia (16 proc.), zakupy związane z hobby (13 proc.) oraz sprzęt elektroniczny (13 proc.).
Młodzi lepiej rozumieją, że oszczędzać można niezależnie od tego, ile się zarabia. Oszczędzanie nie polega na rezygnowaniu z wydatków, lecz na umiejętnym zarządzaniu budżetem, nawet jeśli jest to budżet niewielki – a tak jest prawdopodobnie w przypadku pokolenia Z. To jest pewien nawyk, którego można i warto się nauczyć. Osoby, które aktywnie szukają podpowiedzi, jak nauczyć się oszczędzać efektownie, chcą to robić systematycznie i długoterminowo. Traktują oszczędzanie jako pewnego rodzaju inwestycję na przyszłość i nie odczuwają tego jako niedogodności.
– komentuje Hanna Niemiec-Kłak.
Jak oszczędzamy pieniądze?
Jakie są najpopularniejsze sposoby na oszczędzanie? Niezależnie od pokolenia dominuje szukanie rabatów i promocji, nawet jeśli to wymaga czasu i wysiłku. Taką odpowiedź wskazuje 81 proc. Zetek i 82 proc. Silversów. Młodzi chętniej sięgają po aplikacje, żeby sprawdzać i kontrolować wydatki (54 proc. vs 41 proc. u pokolenia Silver). Jednocześnie jedna czwarta z nich nie wie, czy dobrze zarządza swoimi finansami lub po prostu tego nie robi. To spory przeskok w stosunku do najstarszego pokolenia, w którym aż 87 proc. osób deklaruje planowanie wydatków.
Crédit Agricole od kilku lat regularnie bada postawy Polaków związane z oszczędzaniem i zarządzaniem finansami. Od 2020 r. prowadzi także kampanię „Wyzwanie Oszczędzanie” i zachęca Polaków do mądrego gospodarowania domowym budżetem i skuteczniejszego oszczędzania. W ramach kampanii bank zbudował sześciotysięczną społeczność na Facebooku oraz uruchomił portal Wyzwanieoszczędzanie.pl, który gromadzi najlepsze praktyki dotyczące mądrego gospodarowania pieniędzmi. Powinien go odwiedzić każdy, kto poszukuje inspiracji i motywacji do oszczędzania.
Badanie CAWI zrealizowane w sierpniu i wrześniu 2023 roku, na panelu badawczym Ariadna, N=1619, próba ogólnopolska, reprezentatywna, wiek 16+.
Zobacz także nasze opracowanie w serwisie casfera.pl: Pokoleniowy zawrót głowy, czyli o tym, jak Polacy podchodzą do finansów.