QR kod, to coraz popularniejszy sposób kodowania różnych informacji. Może zawierać w sobie dane rachunku, który przekazuję znajomemu. Może pomóc mi szybko uzupełnić dane do płatności za fakturę. To jest także dość wygodny sposób, aby przejść na stronę, do której link został w ten sposób zakodowany. Nawet długi i skomplikowany link wymaga tylko pstryknięcia aparatem smartfonu i już, jestem na docelowej stronie.

QR kody. Oczywiście korzystaj, ale znaj zagrożenia

No właśnie – w przypadku linków chodzi o to, że to „i już” może być w kolejnych krokach ryzykowne. A wszystko dlatego, że oszuści też wiedzą, że chętnie korzystasz z takich ułatwień i próbują Ci podstawiać swoje QR kody. Takie, które zawierają podmienione dane lub linki do spreparowanych przez nich stron. Tam przechwycą Twoje poufne dane i mogą ukraść Twoje pieniądze.

Ten tekst nie jest o tym, żeby całkowicie rezygnować z używania QR kodów, tylko żeby to robić ostrożnie. Żeby wygoda korzystania z tej metody nie przesłoniła Ci zagrożeń.

To nieznany link

Zawsze przestrzegamy Cię przed wchodzeniem na strony podejrzane, a nawet takie, które nie były Ci wcześniej znane. Gdzie trafiłeś po raz pierwszy, a miałbyś tam podać swoje dane osobowe. Albo gdzie masz podać dane karty płatniczej czy w inny sposób dokonać płatności.

I koniecznie trzeba to przypomnieć wtedy, gdy mówimy o QR kodzie, bo to tylko jeden ze sposobów dostarczenia Ci właśnie linku do strony, na którą podobno masz wejść, aby na przykład wykonać płatność.

QR kod jest dodatkowo niepewny ze względu na swoją specyfikę – to nieczytelny dla człowieka kod graficzny. Jeśli zawiera w sobie adres strony, to zanim go nie zeskanujesz smartfonem, to nie wiesz dokąd prowadzi, jaki jest adres tej docelowej strony. Tym samym zawsze traktuj go z nieufnością i bardzo dokładnie sprawdzaj, gdzie zostałeś przeniesiony. Pamiętaj – sprawdź co najmniej adres strony (to jest najważniejsze!), zabezpieczenia, jej wygląd.

I rób to zawsze, niezależnie od tego, czy kod znalazłeś na stronie w internecie, wydrukowany na ulotce w sklepie, przesłany mejlem czy był naklejony na parkomacie. To ważne, bo czasem zapominamy, że okoliczności, w jakich ten kod znaleźliśmy, mogą nie mieć nic wspólnego z docelowym adresem.

QR kod na parkomacie?

Czy jeśli widzisz kod naklejony na parkomacie, to znaczy, że jest w 100% pewny i związany wyłącznie z opłatą za parking? Oczywiście tego nie wiadomo, zawsze musisz to dokładnie sprawdzić. Opisywane co jakiś czas w mediach zdarzenia, właśnie m.in. dotyczące parkomatów, tylko to potwierdzają. W skrócie: oszuści zaklejają QR kod oryginalnie naklejony na parkomacie swoją wersją kodu. Jeśli go użyjesz, to zamiast zapłacić na postój operatorowi parkingu dokładnie taką kwotę, jaka wynika z cennika, zasilisz konto przestępców. Przekażesz im np. dane swojej karty płatniczej, której użyją do kradzieży nawet wszystkich Twoich pieniędzy.

Co zrobić, jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości, bo albo nie wiesz jak taki kod lub link sprawdzić? Albo coś Cię niepokoi w jego wyglądzie lub sposobie dostarczenia, bo np. przysłali go w podejrzany mejlu? W takiej sytuacji zawsze interpretuj to na niekorzyść. Zrezygnuj z takiego sposobu płatności i zapłać w inny, znany Ci sposób.

Korzystaj, ale ostrożnie

Reasumując: link z QR kodu, to nieznany link, którego wiarygodność zawsze musisz zweryfikować. I tym dokładniej musisz go sprawdzić, im poważniejsze są dane, które podajesz lub operacje, które chcesz zrobić.