Listopad został uznany na całym świecie miesiącem solidarności z mężczyznami, którzy zmagają się z nowotworami gruczołu krokowego i rakiem jąder. Właśnie wtedy rozpoczyna się kampania Movember (po polsku – Wąsopad), której celem jest zwrócenie uwagi na problem i zachęcenie do badań.

Termin Movember powstał w wyniku połączenia dwóch słów: moustache (wąsy) i November (listopad). Idea kampanii jest prosta. Mężczyźni przez cały miesiąc zapuszczają wąsy.
W ten sposób nie tylko solidaryzują się z chorymi na nowotwory. Chcą wzbudzić zainteresowanie zmianą wizerunku przede wszystkim po to, by odpowiedzieć ciekawskim, dlaczego to robią. Luźna i zabawna forma kampanii staje się przyczynkiem do podjęcia trudnych, często wstydliwych, ale ważnych tematów. Chodzi o to, by bez skrępowania przekonać panów o konieczności samobadania i wizyt u specjalisty. Bo profilaktyka i wczesne wykrycie choroby to dwa najskuteczniejsze oręża w walce z nią. 

Jak to się zaczęło?

Wszystko zaczęło się w 2003 roku, kiedy to dwaj Australijczycy, Travis Garone i Luke Slattery, rzucili swoim kolegom wyzwanie: któremu z nich w ciągu 30 dni listopada uda się zapuścić najdłuższe wąsy. Swoją akcję ochrzcili dość prowokacyjnym pytaniem: „Czy jesteś wystarczająco męski, by być moim kolegą?”. Trzydziestu kumpli nie wahało się ani przez chwilę. Każdy z nich wpłacił po 10 dolarów wpisowego i zaczęło się wielkie zapuszczanie wąsa. Kto wygrał? To nie miało znaczenia. Najważniejsze bowiem było to, że pieniądze z akcji zostały przekazane fundacji zajmującej się badaniami nad rakiem prostaty. Dzięki tym dwóm Australijczykom wąs stał się symbolem kampanii społecznej, która ma uchronić mężczyzn przed jednym z najgroźniejszych dla nich nowotworów – rakiem jąder i prostaty. Już po roku od tego pamiętnego zakładu do Australijczyków dołączyli mężczyźni z Hiszpanii i Wielkiej Brytanii. Potem doszły kolejne kraje. W 2014 roku akcja dotarła również do Polski. Dziś w ramach kampanii mężczyźni już niemal na całym świecie zapuszczają wąsy w listopadzie, chcąc zasygnalizować swoim kolegom: chłopaki, badajcie się!

Dlaczego kampania Movember jest taka ważna?

Oprócz szerzenia wiedzy o chorobie i zachęcania do regularnych badań, akcja ta buduje nastrój społecznego i psychologicznego wsparcia. Daje przyzwolenie na mówienie o sprawach, które wciąż są uznawane za wstydliwe. Dlaczego? Po pierwsze, nowotwory jąder i prostaty dotyczą seksualności, o której nie zwykliśmy rozmawiać. Po drugie, w naszej świadomości mężczyźni to wciąż herosi i uosobieniu siły. Takie stereotypowe postrzeganie męskości wyklucza nie tylko chorobę, ale również dbanie o zdrowie. W końcu prawdziwy mężczyzna musi być twardy. Powinien zacisnąć zęby, z godnością znosić ból i cierpienie. Akcja Movember uświadamia, że nie tędy droga! Choroba nowotworowa nie pozbawia mężczyzn męskości, tak samo jak dbanie o zdrowie wcale nie jest przejawem słabości! Wręcz przeciwnie, stanowi wyraz dojrzałości i zdrowego rozsądku!

Panowie, badajcie się!

O ile większość kobiet udało się już przekonać do badania piersi, o tyle panowie wciąż są oporni, a urologa unikają jak ognia. To poważny błąd, który może kosztować życie! Rak prostaty zajmuje bowiem drugie miejsce na liście najczęstszych chorób nowotworowych wśród mężczyzn. Na pierwszym miejscu znajduje się rak płuc. Co roku 12 tysięcy mężczyzn w Polsce dowiaduje się, że ma raka prostaty, z czego 4 tysiące umiera. Dlatego tak ważna jest profilaktyka i regularne badania, bo choroba wcześnie wykryta w większości przypadków jest całkowicie uleczalna. 

Przyczyny raka prostaty

Ryzyko zachorowania na raka prostaty rośnie wraz z wiekiem. Najwięcej przypadków wykrywa się u mężczyzn po 60. roku życia, jednak coraz częściej chorują młodsi panowie, po 45. roku życia. Duże znaczenie ma tu genetyka, a konkretnie mutacja BRCA. Jeśli ktoś z rodziny, ojciec lub brat, borykał się z nowotworem gruczołu krokowego, ryzyko zachorowania wzrasta dwukrotnie. Jeśli tych chorych było więcej, ryzyko jest jedenastokrotnie wyższe.

Objawy choroby

Początkowe stadium choroby:

• częste oddawanie moczu
• parcie na pęcherz, które prowadzi do nocnych wybudzeń
• trudna do opanowania potrzeba natychmiastowego oddania moczu
• oddawanie moczu wąskim, słabym strumieniem

Zaawansowane stadium choroby:

• ból kręgosłupa w odcinku lędźwiowo-krzyżowym
• brak apetytu
• nagły spadek wagi

Jeśli zauważyłeś u siebie którykolwiek z objawów, koniecznie się zbadaj. Lekarz wykonana badanie per rectum (jest ono całkowicie bezbolesne) i zleci badanie PSA (swoistego antygenu gruczołu krokowego, który jest uważany za marker nowotworowy raka prostaty) z krwi. 

Movember Polska 2021

W tym roku, po raz kolejny, w aż ośmiu miastach w Polsce będzie można skorzystać z bezpłatnych badań przesiewowych pod kątem nowotworów jąder i prostaty. Tegoroczna kampania jest jednak wyjątkowa. Dotychczas skupiano się bowiem wyłącznie na zdrowiu fizycznym. Tym razem organizatorzy i ambasadorzy akcji zdecydowali się poruszyć również kwestię zdrowia psychicznego, kolejnego tabu wśród mężczyzn. „To, co dzieje się w męskiej głowie, jest równie ważne jak to, co dzieje się w majtkach” – przekonują organizatorzy akcji. Mają rację. Ostatnie badania wskazują na to, że w okresie pandemii COVID-19 z powodu społecznej izolacji, ale także pogorszenia się warunków ekonomicznych, liczba samobójstw wśród mężczyzn zwiększyła się aż o 20%!
Z badań i porad będzie można skorzystać w centrach handlowych w Katowicach, Krakowie, Warszawie, Gdańsku, Wrocławiu, Szczecinie, Koszalinie oraz Gorzowie Wielkopolskim, a także w placówkach medycznych w Bydgoszczy i Żywcu. Mężczyźni do 40. roku życia zyskają szansę wykonania badania USG jąder, zaś starsi panowie skontrolują poziom podstawowego markera nowotworowego prostaty PSA, poddając się badaniu krwi. 

Badania profilaktyczne są bezbolesne i nie wymagają żadnych przygotowań. Wymagane jest jednak zachowanie higieny osobistej. Decyduje kolejność przybycia. 

Panowie, badajcie się (nie tylko w listopadzie) i zapuszczajcie wąsy, a… być może uratujecie komuś życie!

Źródła:

• https://www.zwrotnikraka.pl/movember-wasopad-w-polsce-2017
• https://www.zwrotnikraka.pl/prostata-gruczol-krokowy/
• https://mosznowladcy.pl/movember-polska-2021
• https://www.swietarodzina.com.pl/kampania-movember
• https://www.medicover.pl/o-zdrowiu/movember-w-listopadzie-zapusc-wasy-i-bron-sie-przed-rakiem-prostaty,1280,n,3709
• https://www.nfz-lodz.pl/dlapacjentow/nfz-blizej-pacjenta/8887-sroda-z-profilaktyka-profilaktyka-raka-prostaty